Trục cảnh quan là yếu tố quan trọng giúp định hình và tạo điểm nhấn cho không gian ngoài trời. Hãy cùng AGS Landscape tìm hiểu trục cảnh quan là gì, vai trò của nó và cách kiến tạo không gian ấn tượng, hài hòa. Bài viết sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản và mẹo thiết kế để bạn dễ dàng ứng dụng trong dự án của mình.
1. Trục cảnh quan là gì?
Trục cảnh quan là gì (Nguồn: Yandex)
Vậy, trục cảnh quan là gì? Hiểu một cách đơn giản, trục cảnh quan là một đường hoặc một hướng tưởng tượng, đôi khi là hoàn toàn thực tế, đóng vai trò như một kim chỉ nam định hướng thị giác và tổ chức các yếu tố khác nhau trong một không gian cảnh quan. Nó không chỉ đơn thuần là một đường kẻ, mà còn là một yếu tố cấu trúc mạnh mẽ, giúp liên kết các thành phần riêng lẻ như cây xanh, lối đi, mặt nước, công trình kiến trúc, hay các vật thể trang trí thành một tổng thể hài hòa, mạch lạc và có chủ đích rõ ràng.
Bạn có thể hình dung trục cảnh quan giống như một sợi dây vô hình dẫn dắt ánh nhìn và bước chân của người thưởng ngoạn, tạo ra một hành trình khám phá không gian đầy thú vị. Nó có thể là một trục thiết kế (design axis) được vạch ra từ ý tưởng ban đầu, một trục hình ảnh (visual axis) được cảm nhận bằng mắt, hay một trục đối xứng (symmetry axis) mang lại sự cân bằng và trang trọng. Dù ở dạng nào, trục cảnh quan luôn là nền tảng để xây dựng nên một bố cục cảnh quan có chiều sâu và ý nghĩa.
Xem thêm: Tiêu chuẩn thiết kế khu nghỉ dưỡng
2. Vai trò và tầm quan trọng của trục cảnh quan trong thiết kế
Vai trò và tầm quan trọng của trục cảnh quan trong thiết kế (Nguồn: Yandex)
Sự hiện diện của một trục cảnh quan được tính toán kỹ lưỡng sẽ mang lại vô vàn lợi ích cho không gian, cụ thể:
-
Định hướng không gian: Đây là vai trò cơ bản nhất. Trục cảnh quan giúp người xem dễ dàng cảm nhận được hướng chính của không gian, từ đó thuận lợi hơn trong việc định vị và di chuyển. Ví dụ, một con đường thẳng tắp dẫn đến một công trình kiến trúc ở cuối sẽ tạo ra một trục cảnh quan rõ ràng, mời gọi mọi người tiến về phía trước.
-
Tạo điểm nhấn và sự tập trung: Trục cảnh quan có khả năng kỳ diệu trong việc dẫn dắt ánh nhìn của người quan sát đến những yếu tố quan trọng hoặc điểm kết thúc đầy ấn tượng của trục. Đó có thể là một bức tượng nghệ thuật, một đài phun nước sống động, một cụm cây cổ thụ uy nghi hay một công trình kiến trúc độc đáo. Nghiên cứu về tâm lý thị giác cho thấy con người có xu hướng tự nhiên bị thu hút theo các đường dẫn và hướng tới điểm hội tụ.
-
Tổ chức bố cục: Như một nhạc trưởng tài ba, trục cảnh quan giúp sắp xếp các thành phần trong "dàn nhạc" cảnh quan (bao gồm cây cối, hoa cỏ, lối đi, mặt nước, tiểu cảnh, công trình kiến trúc) một cách trật tự, khoa học và có hệ thống. Mọi thứ không còn đặt để ngẫu nhiên mà đều tuân theo một ý đồ nhất định, tạo nên một tổng thể chặt chẽ.
-
Tạo cảm giác cân bằng và hài hòa: Đặc biệt với các trục đối xứng, trục cảnh quan mang lại cảm giác cân bằng, ổn định và trang trọng cho không gian. Sự đối xứng thường được ứng dụng trong các thiết kế mang tính cổ điển, trang nghiêm như quảng trường, lối vào các công trình quan trọng.
-
Kết nối các khu vực chức năng: Trong những không gian rộng lớn với nhiều khu vực chức năng khác nhau, trục cảnh quan đóng vai trò như một cầu nối vô hình, liên kết chúng lại với nhau một cách mềm mại hoặc rõ ràng, tùy theo ý đồ thiết kế. Điều này giúp tạo ra sự chuyển tiếp mượt mà và logic giữa các không gian.
-
Góp phần tạo nên phong cách và bản sắc: Cách lựa chọn và xử lý trục cảnh quan (thẳng, cong, mạnh mẽ hay nhẹ nhàng) sẽ góp phần định hình phong cách chung cho toàn bộ cảnh quan, từ đó thể hiện được cá tính và thông điệp mà nhà thiết kế muốn truyền tải.
Xem thêm: Phong Cách Thiết Kế Cảnh Quan Sân Vườn Cổ Điển
3. Các loại trục cảnh quan phổ biến và ứng dụng
Các loại trục cảnh quan phổ biến và ứng dụng (Nguồn: Yandex)
Trong thiết kế cảnh quan, có nhiều loại trục cảnh quan khác nhau, mỗi loại mang một vẻ đẹp và công năng riêng, phù hợp với từng bối cảnh và ý đồ cụ thể:
-
Trục thẳng:
- Đặc điểm: Đây là loại trục rõ ràng, mạnh mẽ, thường tạo cảm giác trang trọng, chính thống và có phần uy nghiêm. Trục cảnh quan thẳng thường hướng tầm nhìn trực diện đến một điểm nhấn nổi bật ở cuối trục như một công trình kiến trúc lớn, một tượng đài, đài phun nước hoặc một cổng chào.
- Ví dụ: Bạn có thể dễ dàng bắt gặp loại trục này ở các quảng trường lịch sử, lối vào chính của các tòa nhà quan trọng, các khu vườn kiểu Pháp cổ điển với những hàng cây cắt tỉa thẳng tắp hai bên lối đi. Đại lộ Champs-Élysées ở Paris với điểm kết là Khải Hoàn Môn là một ví dụ kinh điển về trục cảnh quan thẳng.
-
Trục cong/uốn lượn:
- Đặc điểm: Trái ngược với sự trang trọng của trục thẳng, trục cảnh quan cong mang đến cảm giác mềm mại, tự nhiên, duyên dáng và đầy khám phá. Nó không phô bày toàn bộ không gian ngay lập tức mà dẫn dắt người xem đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác, hé lộ dần vẻ đẹp của cảnh quan.
- Ví dụ: Những con đường dạo uốn lượn trong các công viên mang phong cách tự nhiên, lối đi nhỏ quanh co trong một khu vườn Nhật Bản, hay dòng suối chảy lượn khúc trong một khu nghỉ dưỡng sinh thái. Những trục cảnh quan này khuyến khích sự chậm rãi, thư thái và khám phá.
-
Trục thị giác (Visual Axis):
- Đặc điểm: Trục cảnh quan này không nhất thiết phải là một lối đi vật lý. Nó là một hướng nhìn được chủ đích tạo ra bởi sự sắp đặt khéo léo của các yếu tố cảnh quan như hàng cây, dãy cột, khung cửa, hoặc thậm chí là khoảng trống giữa các vật thể. Mục đích là để "đóng khung" một cảnh đẹp hoặc hướng sự chú ý đến một điểm cụ thể ở xa.
- Ví dụ: Khung cửa sổ của một ngôi nhà nhìn ra một ngọn núi hùng vĩ ở phía xa, một hàng cây được trồng thẳng hàng dẫn mắt người xem đến một hồ nước thơ mộng, hay một khoảng hở giữa hai tòa nhà vô tình tạo thành một "ống ngắm" hướng ra biển.
-
Trục không gian (Spatial Axis):
- Đặc điểm: Loại trục cảnh quan này thường có quy mô lớn hơn, liên kết các không gian mở rộng lớn hoặc các cụm công trình quan trọng trong quy hoạch đô thị hoặc các khu phức hợp. Nó không chỉ định hướng thị giác mà còn định hình cấu trúc không gian tổng thể, ảnh hưởng đến dòng chảy giao thông và sự phát triển của khu vực.
- Ví dụ: Trong quy hoạch đô thị, các đại lộ lớn nối liền các quảng trường trung tâm, các công trình biểu tượng thường tạo thành các trục không gian quan trọng. Ví dụ như trục cảnh quan Hồ Gươm - tượng đài Lý Thái Tổ kéo dài đến Nhà hát Lớn ở Hà Nội, hay trục trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm nhìn về phía trung tâm hiện hữu của TP.HCM qua sông Sài Gòn.
4. AGS Landscape: Chuyên gia kiến tạo các trục cảnh quan ấn tượng
AGS Landscape là chuyên gia kiến tạo các trục cảnh quan ấn tượng (Nguồn: Yandex)
Tại AGS Landscape, chúng tôi tự hào với đội ngũ kiến trúc sư và nhà thiết kế cảnh quan giàu kinh nghiệm, luôn đặt tâm huyết vào việc nghiên cứu và ứng dụng hiệu quả yếu tố trục cảnh quan trong từng dự án. Chúng tôi hiểu rằng, một trục cảnh quan được thiết kế tốt không chỉ làm tăng tính thẩm mỹ mà còn nâng cao giá trị sử dụng và trải nghiệm cho người dùng.
Khả năng phân tích không gian một cách tinh tế, kết hợp với sự sáng tạo không ngừng đã giúp AGS Landscape biến những trục cảnh quan tưởng chừng đơn giản thành những điểm nhấn kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn riêng. Chúng tôi không chỉ tạo ra những đường dẫn, mà còn kiến tạo nên những hành trình cảm xúc trong không gian.
Minh chứng rõ nét cho điều này là các dự án tiêu biểu mà AGS Landscape đã thực hiện:
-
Cột đèn 4 ngọn Thành Phố Long Xuyên 2019: Thiết kế đạt giải Nhất này của AGS Landscape là một ví dụ điển hình về việc sử dụng trục cảnh quan để tạo nên một biểu tượng đô thị. Bốn cột đèn vươn cao, hợp lại thành một kết cấu vững chãi, không chỉ tạo ra một trục thẳng đứng mạnh mẽ thu hút mọi ánh nhìn mà còn mang ý nghĩa về sự phát triển. Bốn ngọn đèn hướng ra bốn phía như những mũi thuyền vàng, tạo ra các trục thị giác tỏa ra xung quanh, gửi gắm thông điệp về tương lai tươi sáng của thành phố.
Cột đèn 4 ngọn Thành Phố Long Xuyên 2019 (Nguồn: AGS Landscape)
-
Festival Hoa Lan Hồ Chí Minh với chủ đề “Sắc màu nhiệt đới”: Trong sự kiện này, AGS Landscape đã khéo léo thiết kế và thi công, biến không gian Công viên Tao Đàn thành một khu rừng rực rỡ. Các tiểu cảnh như con đường hoa lan, không gian hoa lan, thuyền sóng, tháp hoa lan được bố trí dọc theo các trục cảnh quan chính và phụ, dẫn dắt du khách khám phá trọn vẹn vẻ đẹp của lễ hội. Các trục cảnh quan này không chỉ giúp tổ chức không gian trưng bày rộng lớn gần 10ha một cách khoa học mà còn tạo ra những góc nhìn đẹp, những điểm dừng chân lý tưởng để du khách thưởng lãm và chụp ảnh.
Festival Hoa Lan Hồ Chí Minh (Nguồn: AGS Landscape)
Những dự án này chỉ là một phần nhỏ trong hành trình kiến tạo không gian của AGS Landscape, nơi mỗi trục cảnh quan đều được chăm chút tỉ mỉ để kể một câu chuyện riêng.
Qua những chia sẻ trên, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về tầm quan trọng của trục cảnh quan – yếu tố được ví như "xương sống" định hình và thổi hồn cho mọi không gian thiết kế cảnh quan. Nó không chỉ đơn thuần là một đường nét, mà là một nguyên lý, một công cụ mạnh mẽ giúp tạo ra sự mạch lạc, điểm nhấn và cảm xúc cho người thưởng ngoạn.
Việc ứng dụng trục cảnh quan một cách khéo léo, tinh tế đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về các nguyên lý thiết kế, tỷ lệ, vật liệu, ánh sáng và đặc biệt là kinh nghiệm thực tế qua nhiều công trình. Nếu bạn đang ấp ủ ý tưởng về một không gian sống, làm việc hay nghỉ dưỡng với bố cục mạch lạc, ấn tượng, nơi mỗi góc nhìn đều mang lại cảm hứng, đừng ngần ngại liên hệ với AGS Landscape. Với đội ngũ chuyên gia tận tâm và giàu kinh nghiệm, chúng tôi sẵn sàng lắng nghe, tư vấn và đồng hành cùng bạn để kiến tạo nên những trục cảnh quan chuyên nghiệp, góp phần nâng tầm giá trị và vẻ đẹp cho không gian của bạn.
AGS Landscape tự tin là đối tác tin cậy, mang đến những giải pháp thiết kế cảnh quan bài bản, sáng tạo và bền vững.
Thông tin liên hệ
Điện Thoại: (024) 6296.8888
Hotline: (+84) 988118811
Website: agslandscape.vn
Email: project@ags.vn
Địa chỉ: VP Phía Bắc: Tầng 5, số 14 phố Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội
